Bademcikler (tonsiller) küçük dilin her iki yanında yerleşmiş lenfoid dokulardır. Bademcikler, boğaza giren bakteri ve virüs cinsi mikropları yakalarlar ve vücudun mikroplarla savaşmasına yardımcı maddeler olan antikorları üretirler.
Ancak bademciklerin normalden büyük olması ya da sıklıkla iltihaplanması çeşitli sorunlara neden olabilmektedir. Sık tekrar eden bademcik iltihabı (tonsillit); çocuklarda büyüme geriliği, kalp romatizması, böbrek iltihabı, eklemleri etkileyen hastalıklar gibi ciddi sağlık problemlerine neden olabilmektedir. Gereğinden büyük olan bademcikler ise; uyku apnesi ve buna bağlı gelişen horlama, ağız kokusu, dikkat bozukluğu, sinirlilik hali, depresyon, gündüz uyku hali gibi sorunların ortaya çıkmasına yol açabilmektedir.
Müzmin (kronik) Bademcik İltihabının Tedavisi: Ameliyat Ne Zaman Gereklidir?
-Tekrarlayan ve kronik infeksiyonlar:. Son bir yılda 7 defa veya son iki yılda yıl başına 5 'şer defa veya son üç yılda yıl başına 3 'er defa yada daha sık ateşli bademcik iltihaplanması geçirilmesi. Sık tekrarlayan tonsil infeksiyonlarında ameliyat gereklidir.
- Solunum, yutma ve konuşmayı etkileyecek kadar büyük bademciklerde ameliyat gereklidir. Üst solunum yolunun bademcik büyüklüğüne bağlı olarak tıkanması horlama ve uyku apnesine sebep olmaktadır. Bu da hayatın ileri evresinde sağlık problemlerine sebep olmaktadır.
- Bademcik iltihaplanmasına bağlı olarak sık orta kulak iltihabı geçirilmesi.
- Bademcik etrafında abse (Peritonsiller abse)gelişmesi durumunda ameliyat gereklidir.
- Difteri (Kuş palazı) mikrobu taşıyıcıları, kalp kapak bozukluğu olan kişiler. kötü huylu tümör şüphesi olan kişilerde de ameliyat gereklidir.
Bademcik ameliyatı ve sonrası:
Bademcik ameliyatı 4 yaş üzerindeki çocuklarda (özel durumlar dışında) ve yetişkinlerde uygulanabilmektedir.Sıklıkla genel anestezi ile yapılmaktadır. Yaklaşık 30dk sürer deride herhangi bir kesi yapılmaz bademcikler ağız içinden alınır.
Ameliyattan sonra yatak istirahatı önerilir. Çalışma hayatına ya da okula dönüş süresi hastanın kendini iyi hissetmesine göre değişir. Ameliyat sonrası bir-iki hafta istirahat edilmesi çoğunlukla yeterlidir.
Beslenme
Ameliyat günü sulu gıdalar önerilmektedir (Ör. su, süt, .narenciye olmayan meyve suları, muhallebi, puding, yoğurt, dondurma) Takibeden günlerde ek olarak sütle yumuşatılmış patates püresi,yumuşak sebze yemekleri, makarna, pilav yiyebilir.Bir ya da iki hafta süresince sulu ve yumuşak gıdalarla beslenme önerilmektedir. Bu sürede sıcak gıdalarla beslenme önerilmez. Bisküvi, cips, kraker vb. gibi sert gıdalar; acı ve baharatlı gıdalar; kola vb. gazlı içecekler; limonlu, turşu suyu, şalgam suyu gibi keskin ve asitli gıdalar sakıncalıdır.
Ağrı
Ameliyat sonrası dönemde yutarken boğaz , kulak ağrısı ve zorluk yaşanması normaldir. Fakat bu sebeple beslenmeden ve yutmaktan kaçınmak doğru değildir. Bu süreçte ne kadar çok yutkunma ve beslenme yapılırsa ağrı ve zorluk o kadar çabuk iyileşir. Ameliyat sonrası antibiyotik ve ağrı kesiciler genellikle şurup formunda verilir. Doktorunuz tarafından önerilmemiş bazı ağrı kesicileri (özellikle aspirin türevi) kullanmanız sakıncalıdır. Kanama riskini arttırabilir.
-Ameliyat ertesi gün banyo yapılabilir. Ancak ılık su tercih edilmeli, sıcak su kullanılmamalıdır. Bir süre sauna ve hamamdan uzak durulmalıdır.
- Ameliyat bölgesinde alınan bademciğin yerinde beyaz renkli iyileşme dokusu oluşur ve bu beyazlık bir-iki hafta devam edebilir. Bu durum iyileşme dokusundan ibaret gayet normal bir durumdur.
- Ameliyat sonrasında üç hafta kadar hafif egzersizler dışında spor ve aşırı efor harcanmasından kaçınılmalıdır.
- Bademcik ameliyatı sonrası diş fırçalamada sakınca yoktur.
-Ameliyat sonrasında alkol ve tütün mamüllerini kullanmanız sakıncalıdır.
Kanama
Tonsillektomi sonrası en sık karşılaşılan komplikasyondur. %5-7 oranında görülmektedir. Yetişkinlerde daha sık görülür. Ameliyat sonrası erken dönemde olabileceği gibi 5-10 gün sonra da görülebilir. 10 günden sonra kanama riski giderek azalmaktadır.
Bademcik ameliyatından sonra vücut savunma sistemi zayıflar mı?
Bademcikler savunma sisteminde görevli olan yapılardır. Ancak bunların ameliyatla alınması bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olmaz. Alınan bademciklerin görevini boğazda ve üst solunum yollarında bulunan birçok lenfoid organ üstlenir.
